اگر ما آزادی بشر را به اندازهای وسیع و گسترده تلقی کنیم که آدمی ممنوعیتی از هیچگونه کثافتها و پلیدیهای روانی در خود احساس نکند، هیچ حقیقتی به عنوان عدالت واقعی در درون او به وجود نخواهد آمد، بلکه حرکات او، اگر موافق مقررات و قوانینِ تثبیتشده انجام بگیرد، همان حرکات جبری خواهد بود که عوامل ایجادکننده جبری، آنها را به وجود میآورد. عدالتی که برای تصور و پذیرش و عمل به حقوق بشر لازم است، بدون تخلّق به اخلاقِ عالیه انسانی امکانپذیر نخواهد بود.
